Phụ nữ và chứng rụng tóc: Nguyên nhân & cách điều trị

Tóc mọc như thế nào?

Rụng tóc ở phụ nữ xảy ra khi một người phụ nữ hoặc bất kỳ ai được xác định là nữ khi sinh ra, rụng nhiều tóc hơn bình thường. Khoảng một nửa số phụ nữ sẽ bị rụng tóc vào một thời điểm nào đó trong đời. Hầu hết bắt đầu nhận thấy nó ở độ tuổi 50 hoặc 60, nhưng nó có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và vì nhiều lý do.

Để hiểu tại sao điều này xảy ra, điều quan trọng là phải biết tóc mọc như thế nào. Sự phát triển của tóc bắt đầu khi các tế bào mầm hình thành trong nang tóc của bạn. Những tế bào mầm tóc này gắn kết lại với nhau và bắt đầu cứng lại, tạo thành một sợi tóc. Tóc mọc theo ba chu kỳ hoặc giai đoạn:

• Giai đoạn Anagen. Khoảng 90% tóc trên đầu bạn đang trong giai đoạn tăng trưởng tích cực ở bất cứ lúc nào và giai đoạn này có thể kéo dài từ 2-8 năm. Tóc mọc khoảng 15 cm mỗi năm đối với hầu hết mọi người.
• Giai đoạn Catagen. Giai đoạn chuyển tiếp ngắn này thường kéo dài 2-4 tuần. Tóc ngừng phát triển và tách khỏi nguồn cung cấp máu.
• Giai đoạn Telogen. Trong chu kỳ kéo dài 2-4 tháng này, tóc sẽ nghỉ ngơi. Cuối cùng, nó rụng đi và chu kỳ tăng trưởng lại bắt đầu.

Vì tóc liên tục rụng và mọc lại nên tình trạng rụng tóc thường không được chú ý. Bạn có nhiều khả năng nhận thấy điều đó hơn khi có nhiều tóc bước vào giai đoạn nghỉ ngơi cùng lúc hoặc nếu chân tóc bị hư tổn trong quá trình tăng trưởng.

Những thứ cản trở chu kỳ tăng trưởng – như thuốc, bệnh tật, nhiễm trùng hoặc hóa chất – có khả năng ngăn tóc hình thành, phát triển đúng cách. Ngoài ra, tuổi tác, hormone, căng thẳng và thậm chí cả cách bạn tạo kiểu tóc cũng có thể dẫn đến rụng tóc.

Triệu chứng rụng tóc ở phụ nữ

Theo Viện Da liễu Hoa Kỳ, hầu hết mọi người đều rụng từ 50 đến 100 sợi tóc mỗi ngày. Vào những ngày bạn gội đầu, bạn có thể rụng tới 250 sợi.

Nhưng nếu bạn rụng nhiều hơn thế, bạn có thể đã bị rụng tóc đáng kể.

Các triệu chứng rụng tóc ở nữ giới bao gồm:

• Khi bạn chải tóc, lượng tóc còn lại trong lược nhiều hơn bình thường.
• Bạn thấy có nhiều tóc vương lại trên gối, khăn tắm, quần áo hoặc trong ống thoát nước của phòng tắm.
• Tóc bạn trông thưa hơn  trên toàn bộ tổng thể mái tóc, nhưng thường gặp nhất là thưa dần trên đỉnh đầu. Tuy vậy nó không rụng hoàn toàn theo kiểu hói đầu chữ O của nam giới. Tóc cũng có thể rụng bắt đầu từ vùng rẻ ngôi giữa, sau đó lan rộng ra xung quanh khiến bạn có thể nhìn thấy nhiều da đầu hơn khi tóc được kéo ra sau
• Có thể nhìn thấy các mảng da đầu.

Nguyên nhân phổ biến nhất gây rụng tóc ở phụ nữ là gì?

Nguyên nhân phổ biến nhất gây rụng tóc ở phụ nữ trên toàn thế giới là chứng hói đầu ở nữ giới, còn được gọi là chứng rụng tóc nội tiết tố nam. Loại rụng tóc này có yếu tố di truyền mạnh và có thể di truyền từ cha hoặc mẹ của bạn. Nó ảnh hưởng đến khoảng 30 triệu phụ nữ Mỹ. Ở nam giới, nó được gọi là chứng hói đầu ở nam giới.

Nó thường xảy ra khi bạn ở độ tuổi cuối 50 hoặc 60. Nhưng bạn có thể bắt đầu nhận thấy điều này ngay từ khi bạn ở độ tuổi thanh thiếu niên – và càng bắt đầu sớm thì nó càng có xu hướng nghiêm trọng hơn. Sự thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ mãn kinh cũng có thể góp phần gây ra chứng hói đầu này.

Với kiểu rụng tóc này, các nang tóc của bạn dần co lại và chu kỳ phát triển bị rút ngắn lại. Bạn rụng tóc bình thường. Nhưng những sợi tóc mới mọc lại sẽ mịn hơn và mỏng hơn. Sau một thời gian, một số nang tóc có thể ngừng sản xuất tóc.

Bạn khó có thể bị rụng hết tóc khi mắc chứng hói đầu ở nữ giới. Nhưng nếu không điều trị, các triệu chứng có thể trở nên tồi tệ hơn theo thời gian.

Các loại rụng tóc chính khác bao gồm:

Rụng tóc Anagen

Đây là tên gọi rụng tóc do thuốc gây hại cho nang tóc của bạn. Các phương pháp điều trị bằng xạ trị và hóa trị ung thư có thể gây độc cho nang tóc, khiến tóc bạn rụng trong vài tuần đầu sau khi bắt đầu điều trị. Tóc mọc lại thường bắt đầu trong vòng vài tháng sau khi bạn kết thúc điều trị.

Rụng tóc Telogen

Bạn gặp phải dạng rụng tóc này khi nhiều nang tóc chuyển sang giai đoạn telogen hoặc giai đoạn nghỉ ngơi, nhưng các tế bào mầm tóc lại không bắt đầu giai đoạn tăng trưởng tích cực. Vì vậy, khi tóc rụng, chúng không được thay thế. Nó có thể là kết quả của:

• Một tình trạng bệnh lý nào đó
• Căng thẳng về thể chất hoặc tinh thần
• Chế độ ăn ít vitamin hoặc khoáng chất
• Ảnh hưởng của một số loại thuốc
• Thay đổi nội tiết tố, chẳng hạn như thời kỳ mang thai

Nó thường không khiến bạn rụng hết tóc. Nó thường là tạm thời, nhưng đôi khi nó có thể kéo dài hàng tháng hoặc hàng năm.

Những bệnh gây rụng tóc ở phụ nữ

Nếu bạn rụng tóc đột ngột, có thể nguyên nhân không phải do di truyền, chẳng hạn như tình trạng bệnh lý.

Nhiều tình trạng sức khỏe có thể gây rụng tóc. Một số tình trạng phổ biến nhất là mang thai, rối loạn tuyến giáp và thiếu máu. Những tình trạng khác bao gồm:

• Nấm ngoài da lây từ người này sang người khác và có thể gây ra các vết hói
• Các tình trạng da khác như bệnh vẩy nến và viêm da tiết bã
• Nhiễm trùng da đầu
• Bệnh lây truyền qua đường tình dục
• Sốt cao
• Một bệnh tự miễn gọi là rụng tóc từng mảng, trong đó hệ thống miễn dịch của bạn tấn công các nang tóc, để lại những mảng hói hình tròn
• Chứng rụng tóc có sẹo, thường thấy nhất ở phụ nữ da đen, trong đó tóc bắt đầu rụng từ giữa da đầu và xòe ra ngoài, khiến các vùng da đầu láng và sáng bóng
• Bệnh tiểu đường

Đôi khi rụng tóc là dấu hiệu của một tình trạng gọi là cường androgen, xảy ra khi cơ thể bạn sản xuất quá nhiều androgen (nội tiết tố nam). Ở phụ nữ và những người khác có cơ quan sinh sản nữ, nguyên nhân phổ biến nhất là hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Cùng với rụng tóc, các dấu hiệu khác của PCOS bao gồm tăng cân, nổi mụn và kinh nguyệt không đều. Đó là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây vô sinh.

Một số loại thuốc cũng có thể dẫn đến rụng tóc ở một số người. Chúng bao gồm thuốc tránh thai, thuốc làm loãng máu và một số steroid.

Stress

Bạn có thể bị rụng tóc do căng thẳng về thể chất, như khi sinh con hoặc phẫu thuật, hoặc do căng thẳng tinh thần mãnh liệt, như người thân qua đời, ly hôn hoặc thất nghiệp. Rụng tóc có thể xảy ra từ vài tuần đến 6 tháng sau bất kỳ trải nghiệm căng thẳng nào.

Loại rụng tóc này thường là tạm thời. Sau khi hết căng thẳng, tóc của bạn có thể trở lại bình thường sau 6-9 tháng.

Trichotillomania (chứng nghiện nhổ tóc)

Đôi khi, mọi người phản ứng với căng thẳng bằng cách nhổ tóc trên đầu, lông mày và những nơi khác trên cơ thể. Rối loạn này được gọi là trichotillomania. Đó là cách để một số người giảm bớt căng thẳng, thất vọng và những cảm giác khó chịu khác. Nếu bạn cảm thấy xấu hổ vì phải nhổ tóc hoặc không thể ngừng kéo tóc, hãy nói chuyện với bác sĩ. Các triệu chứng có thể trở nên tồi tệ hơn theo thời gian. Một khi bạn ngừng nhổ tóc, chúng có thể sẽ mọc lại.

Chế độ ăn uống và dinh dưỡng

Nếu bạn giảm hơn 9kg trong một thời gian ngắn, bạn có thể bị rụng tóc do cơ thể phản ứng với tình trạng giảm cân đột ngột này, có thể nguyên nhân đến từ sự thiếu hụt chất dinh dưỡng. Các lý do khác gây rụng tóc bao gồm:

• Thiếu sắt, protein hoặc các chất dinh dưỡng khác
• Quá nhiều vitamin A (thường là từ thực phẩm bổ sung)
• Thiếu vitamin D (bạn có thể khắc phục bằng cách uống thuốc bổ sung)
• Chán ăn (hạn chế ăn uống nghiêm trọng) hoặc chứng cuồng ăn (cố tình nôn ói sau khi ăn)

Nội tiết tố

Một số loại thay đổi nội tiết tố có thể dẫn đến rụng tóc. Chúng bao gồm:

Thời kỳ mãn kinh. Bạn có thể rụng tóc trong thời kỳ mãn kinh khi nồng độ estrogen và progesterone giảm xuống. Ngoài ra, vì nang tóc co lại trong thời gian này nên tóc của bạn có thể mỏng hơn, dễ rụng hơn và mọc chậm hơn.

Nếu bạn đang trải qua thời kỳ mãn kinh, hãy nói chuyện với bác sĩ về cách duy trì hoặc làm cho tóc mọc lại.

Mang thai và sinh con. Mang thai và đặc biệt là sinh con có thể dẫn đến rụng tóc. Bạn có nhiều khả năng bị rụng tóc nhất vào khoảng 3 tháng sau khi sinh. Đó là do nồng độ estrogen của bạn giảm sau khi sinh con. Tóc của bạn có thể rụng thành từng đám. Nếu bạn bị rụng tóc khi đang mang thai, hãy hỏi bác sĩ xem liệu bạn có bị thiếu hụt dinh dưỡng hay không.

Tóc thường mọc lại khi hormone của bạn trở lại bình thường. Tóc của bạn có thể lấy lại độ bồng bềnh như trước đây từ 6 đến 9 tháng sau khi sinh con.

Tuổi. Sự thay đổi nội tiết tố khi bạn già đi có thể gây rụng tóc. Sự phát triển của tóc chậm lại một cách tự nhiên theo tuổi tác, vì vậy bạn có thể nhận thấy tóc mỏng đi. Một số nang tóc ngừng phát triển. Nếu bạn cho rằng mình bị rụng tóc do tuổi tác, hãy nói chuyện với bác sĩ về cách điều trị sớm.

Rụng tóc ở người chuyển giới và người không thuộc giới tính nhị phân

Bất cứ ai cũng có thể bị rụng tóc nội tiết tố nam (hói đầu kiểu mẫu). Những thay đổi về tóc này có thể khiến bạn khó duy trì được vẻ ngoài như mong muốn, đặc biệt nếu bạn là người chuyển giới hoặc không thuộc giới tính nhị phân (có nghĩa là bạn không xác định mình là nam hay nữ hoàn toàn). Bạn có thể muốn thay đổi nơi tóc mọc (hoặc không) để phản ánh giới tính đã được khẳng định của mình.

Dùng hormone có thể làm thay đổi sự phát triển của tóc trên khắp cơ thể bạn. Liệu pháp hormone nam hóa (dùng testosterone) có thể gây rụng tóc trong vòng một năm và tác dụng sẽ không thể phục hồi nếu bạn ngừng điều trị bằng hormone.

Một số người sử dụng hormone nữ tính hóa, như estrogen hoặc thuốc kháng androgen, nhận thấy tóc mọc trên da đầu của họ (nhưng sự phát triển có thể không đáng kể, vì vậy bạn có thể cần các phương pháp điều trị rụng tóc khác). Tình trạng rụng tóc ở da đầu có thể chậm lại trong vòng 1-3 tháng và bạn có thể có ít lông trên mặt và cơ thể hơn sau 6-12 tháng điều trị. Kết quả tổng thể có thể mất 1-2 năm.

Rụng tóc do lực kéo

Rụng tóc do lực kéo là một loại rụng tóc do cách bạn tạo kiểu tóc. Những kiểu tóc như tóc búi, bím tóc hoặc buộc đuôi ngựa buộc chặt có thể gây ra tình trạng này. Một số dấu hiệu của chứng rụng tóc do lực kéo bao gồm rụng tóc từng mảng nơi tóc bị kéo và những sợi tóc ngắn hơn ở gần trán.

Những thói quen tạo kiểu tóc khác có thể dẫn đến tóc gãy và rụng bao gồm:

• Nhiệt độ cao từ máy sấy tóc hoặc máy dũi tóc
• Hóa chất mạnh từ thuốc tẩy, quá trình uốn tóc hoặc các sản phẩm khác
• Kéo thật chặt tóc bởi kẹp, dây buộc hoặc ghim
• Gội đầu quá nhiều hoặc chải quá nhiều, đặc biệt khi tóc ướt

Với hầu hết những vấn đề này, tóc của bạn có thể mọc lại. Nhưng nếu nang tóc của bạn bị tổn thương, tình trạng rụng tóc có thể xảy ra vĩnh viễn. Hãy đến gặp bác sĩ da liễu nếu bạn nhận thấy kiểu rụng tóc này. Bạn bắt đầu điều trị càng sớm thì cơ hội mọc lại tóc càng cao.

Chẩn đoán

Khi bạn gặp bác sĩ để biết nguyên nhân gây rụng tóc, họ có thể sẽ bắt đầu bằng việc khám sức khỏe và hỏi về chế độ ăn uống, tiền sử gia đình và tiền sử bệnh của bạn. Họ có thể hỏi liệu có người thân nào của bạn bị rụng tóc không.

Họ cũng có thể làm các xét nghiệm như:

Xét nghiệm máu. Điều này giúp họ xác định các tình trạng bạn có thể gặp phải như bệnh lý về tuyến giáp hoặc lượng sắt thấp.

Soi tóc. Bác sĩ có thể sử dụng kính hiển vi quang học để tìm bất kỳ rối loạn nào ở thân tóc.

Thử nghiệm lực kéo. Đối với bài kiểm tra này, họ nhẹ nhàng kéo một lọn tóc của bạn để xem có bao nhiêu sợi rụng ra.

Khám da đầu. Nhìn vào da đầu của bạn sẽ giúp bác sĩ kiểm tra xem có vết nhiễm trùng hoặc sưng tấy nào không và xem tóc bạn rụng ở đâu.

Sinh thiết. Bác sĩ sẽ nhẹ nhàng cạo các mẫu da khỏi da đầu của bạn và gửi chúng đến phòng thí nghiệm để xét nghiệm.

Rụng tóc ở phụ nữ được điều trị như thế nào?

Việc điều trị rụng tóc phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra nó. Nếu nguyên nhân là do bệnh lý, việc điều trị tình trạng đó sẽ giúp giảm rụng tóc. Nếu nguyên nhân là do thuốc, bác sĩ có thể thay đổi loại thuốc hoặc liều lượng cho bạn.

Phương pháp điều trị có thể bao gồm:

Thuốc. Minoxidil (Rogaine) là một loại thuốc bôi tại chỗ (loại bạn bôi lên da đầu) đã được FDA phê duyệt để điều trị chứng rụng tóc kiểu nữ. Nó có sẵn không cần kê đơn dưới dạng dung dịch 2% và 5%. Phải mất khoảng 6-12 tháng sử dụng phương pháp điều trị này một lần mỗi ngày để thấy được kết quả.

Thuốc hoạt động bằng cách kéo dài giai đoạn phát triển của tóc, giúp tóc có nhiều thời gian hơn để mọc dài ra.

Nếu bạn đang mang thai, dự định có thai hoặc đang cho con bú, hãy hỏi bác sĩ trước khi dùng minoxidil. Nó có thể gây hại cho thai nhi và có thể truyền qua sữa mẹ sang trẻ bú mẹ.

Spironolactone là một loại thuốc khác mà bác sĩ có thể kê toa để mọc lại tóc và ngăn tình trạng rụng tóc trở nên trầm trọng hơn. Nó ngăn chặn hoạt động của nội tiết tố nam gọi là androgen.

Thực phẩm bổ sung. Nếu bạn bị thiếu hụt, bác sĩ có thể đề nghị dùng vitamin tổng hợp hoặc chất bổ sung như sắt và biotin. Đừng dùng bất kỳ chất bổ sung nào trước khi kiểm tra với bác sĩ của bạn. Chúng có thể tương tác với các loại thuốc hoặc chất bổ sung khác mà bạn đang dùng.

Cấy tóc. Bác sĩ sẽ đưa tóc từ phần da đầu nơi tóc mọc đầy đủ và cấy vào vùng tóc thưa.

Thiết bị lazer. FDA đã phê duyệt một số thiết bị điều trị bằng laser để điều trị rụng tóc tại nhà. Chúng hoạt động bằng cách kích thích mọc tóc. Nhưng chúng ta cần nhiều nghiên cứu hơn về tính an toàn và hiệu quả của chúng khi sử dụng lâu dài.

Tất cả các phương pháp điều trị đều có hiệu quả tốt nhất khi bạn bắt đầu sớm. Nếu bạn nhận thấy tóc rụng, hãy nói chuyện với bác sĩ càng sớm càng tốt.

SOURCES:

Nicole Rogers, MD, Old Metairie Dermatology, Metairie, LA; voluntary faculty, Tulane University.

Wendy Roberts, MD, dermatologist in private practice, Rancho Mirage, CA.

Dermatology and Therapy: “Dermatologic Care of Hair in Transgender Patients: A Systematic Review of Literature.”

GLAAD: “Transgender FAQ.”

National Center for Transgender Equality: “2015 U.S. Transgender Survey.”

National Library of Medicine: “Androgenetic alopecia.”

British Journal of Dermatology: “Hair loss among transgender and gender-nonbinary patients: a cross-sectional study.”

Mayo Clinic: “Can Stress Cause Hair Loss?” “Hair Loss,” “Hair Loss: Diagnosis,” “Masculinizing Hormone Therapy,” “Feminizing hormone therapy,” “Trichotillomania (hair-pulling disorder).”

Cleveland Clinic: “Feminizing Hormone Therapy,” “Masculinizing Hormone Therapy, “Thyroid Disease,” “Hair Loss,” “Hair Loss in Women, “Hair Follicle, 10 Hair Care Habits That Can Damage Your Hair.”

American Academy of Dermatology: “Hair Loss: Overview,” “Thinning Hair and Hair Loss: Could it be Female Pattern Hair Loss?” “Hair Loss: Who Gets and Causes,” “Do You Have Hair Loss or Hair Shedding?” Polycystic Ovarian Syndrome In Patients With Hair Thinning,” “Hairstyles That Pull Can Lead to Hair Loss,” “10 Hair Care Habits That Can Damage Your Hair.”

International Journal of Women’s Dermatology: “Hormonal Therapy in Female Pattern Hair Loss.”

Harvard Health Publishing: “Treating Female Pattern Hair Loss.”

Johns Hopkins Medicine: “Hair Loss: It’s Not Just a Men’s Health Issue.”

Mount Sinai: “Female Pattern Baldness.”

Nebraska Medicine: “Hair loss in women: What causes it and how to stop it.”

NYU Langone Medical Center: “Types of Hair Loss.”