RỤNG TÓC TỪNG MẢNG: CHẨN ĐOÁN & ĐIỀU TRỊ

Để tìm ra nguyên nhân gây rụng tóc, bác sĩ da liễu có thể sử dụng một công cụ gọi là kính soi da. Bác sĩ da liễu đang khám cho một bệnh nhân bị rụng tóc

Nhiều nguyên nhân có thể gây rụng tóc. Để cung cấp cho bạn phương pháp điều trị phù hợp, điều cần thiết là phải biết nguyên nhân gây rụng tóc của bạn.

Các bác sĩ da liễu có chuyên môn trong việc chẩn đoán rụng tóc và tư vấn cho bệnh nhân của họ về những gì có thể giúp tóc mọc lại.

Làm thế nào để bác sĩ da liễu chẩn đoán rụng tóc từng mảng?

Bác sĩ da liễu của bạn sẽ kiểm tra các vùng bị rụng tóc cẩn thận và xem xét cả móng tay của bạn. Bác sĩ cũng sẽ hỏi một số câu hỏi. Điều này có thể đủ để chẩn đoán tình trạng rụng tóc của bạn.

Vì có rất nhiều lý do dẫn đến rụng tóc, nên đôi khi cần kiểm tra để chắc chắn rằng rụng tóc từng mảng có phải là nguyên nhân khiến bạn bị rụng tóc hay không.

Xét nghiệm máu có thể tìm các bệnh khác do hệ thống miễn dịch gây ra. Đôi khi, Bác sĩ cho bạn làm các xét nghiệm cần thiết khác.

Nếu bạn bị rụng tóc từng mảng, bác sĩ da liễu sẽ nói chuyện với bạn về mức độ ảnh hưởng của căn bệnh này đến cuộc sống của bạn và liệu có nên điều trị hay không.

Bác sĩ da liễu điều trị rụng tóc từng mảng như thế nào?

Nếu bạn nhận được chẩn đoán rụng tóc từng mảng và đã bị rụng tóc trong vòng chưa đầy một năm, bác sĩ da liễu của bạn có thể đề xuất phương án chờ và theo dõi (wait & see approach) vì thường thì tóc của bạn có thể tự mọc lại mà không cần điều trị.

Khi điều trị trở nên cần thiết, bác sĩ da liễu của bạn sẽ xem xét nhiều yếu tố, bao gồm:

• Tuổi của bạn
• Số lượng tóc bạn bị rụng
• Nơi bạn bị rụng tóc

Điều quan trọng cần biết là không có một giải pháp điều trị nào phù hợp với tất cả mọi người. Để tìm một giải pháp hữu ích, bạn có thể cần thử một vài loại điều trị hoặc các loại thuốc khác nhau. Dưới đây là những gì bác sĩ da liễu của bạn có thể đề xuất.

Trẻ em từ 10 tuổi trở xuống

Rụng tóc từng mảng thường bắt đầu trong thời thơ ấu. Nếu con bạn thấy khó chịu với tình trạng rụng tóc, việc điều trị thường có thể giúp tóc mọc lại.

Các lựa chọn điều trị cho trẻ em từ 10 tuổi trở xuống là:

• Corticosteroid bôi lên chỗ hói: Thuốc corticosteroid dùng theo toa có thể giúp tóc mọc lại. Bạn áp dụng thuốc này một hoặc hai lần một ngày. Đối với trẻ em, Corticosteroid đơn trị có thể là một phương pháp điều trị hiệu quả.
• Minoxidil: có thể giúp duy trì sự mọc tóc lại sau khi bạn ngừng bôi corticosteroid. Nó có ít tác dụng phụ, vì vậy nó được coi là một lựa chọn tốt cho trẻ em.

Đối với trẻ em trên 10 tuổi, các lựa chọn điều trị dựa trên số lượng tóc rụng.

Rụng tóc từng mảng loang lỗ

Nếu bạn trên 10 tuổi và có một vài mảng rụng tóc loang lỗ, bác sĩ da liễu của bạn có thể đề nghị một hoặc nhiều phương pháp điều trị sau:

• Tiêm corticosteroid: Để giúp tóc mọc lại, bác sĩ da liễu sẽ tiêm thuốc này vào những vùng bị hói. Những mũi tiêm này thường được tiêm từ 4 đến 8 tuần một lần khi cần thiết, vì vậy bạn sẽ phải quay lại phòng khám bác sĩ da liễu của mình nhiều lần để điều trị.

Đây được coi là phương pháp điều trị hiệu quả nhất cho những người bị rụng tóc từng mảng loang lỗ. Trong một nghiên cứu trên 127 bệnh nhân bị rụng tóc từng mảng, hơn 80% những người được điều trị bằng những mũi tiêm này đã có ít nhất một nửa số tóc mọc lại trong vòng 12 tuần.

• Minoxidil: có thể giúp bạn duy trì sự mọc tóc của các cách điều trị khác trước đó. Bạn sẽ cần phải sử dụng nó 2 đến 3 lần một ngày. Nó hữu ích cho da đầu, vùng râu và lông mày.
• Bôi thuốc corticoid: Bạn bôi thuốc này lên vùng rụng tóc một hoặc hai lần mỗi ngày theo hướng dẫn của bác sĩ da liễu. Thuốc này có xu hướng ít hiệu quả hơn ở người lớn so với trẻ em trong việc giúp mọc lại tóc.
• Anthralin: Bạn thoa thuốc này lên các vùng rụng tóc, để thuốc ngấm trên da theo đúng hướng dẫn của Bác sĩ rồi rửa sạch. Nó sẽ gây ra một số kích ứng da. Để có được kết quả tốt nhất, bạn nên phối hợp với minoxidil.

Rụng lông mi

Lông mi bảo vệ đôi mắt của chúng ta. Nếu bạn bị rụng một số (hoặc tất cả) lông mi, bác sĩ da liễu có thể đưa một hoặc nhiều điều sau vào kế hoạch điều trị để giúp bảo vệ đôi mắt của bạn:

• Lông mi giả
• Kính: Đeo kính giúp bảo vệ mắt của bạn và làm cho lông mi rụng ít hơn.
• Bimatoprost (hoặc một loại thuốc tương tự): Đây là một loại thuốc kê đơn được chấp thuận để điều trị tăng nhãn áp . Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cũng đã phê duyệt nó để giúp lông mi mọc dài hơn.

Rụng lông mày

Nếu rụng tóc từng mảng khiến bạn rụng lông mày, bác sĩ da liễu có thể khuyên bạn nên làm một trong những cách sau:

• Dán hoặc vẽ lông mày giả
• Xăm lông mày bán vĩnh viễn
• Tiêm corticoid: Bác sĩ da liễu có thể tiêm thuốc này để giúp lông mày bắt đầu mọc trở lại. Nếu thuốc tiêm có tác dụng, việc bôi thuốc minoxidil theo chỉ dẫn có thể giúp bạn giữ cho lông mọc lại.

Rụng tóc nhiều (hoặc nhanh chóng)

Khi rụng tóc từng mảng gây rụng tóc trên diện rộng, rụng hoàn toàn tóc trên da đầu (rụng tóc toàn bộ – alopecia totalis) hoặc rụng toàn bộ lông (rụng lông toàn thân- alopecia universalis), rất ít người có thể mọc lại tóc mà không cần sự trợ giúp.

Nếu bạn bị rụng tóc kiểu này, bác sĩ da liễu có thể khuyên bạn nên:

• Liệu pháp miễn dịch tiếp xúc: Còn được gọi là liệu pháp miễn dịch tại chỗ, mục tiêu của phương pháp điều trị này là thay đổi hệ thống miễn dịch của bạn để nó ngừng tấn công các nang tóc của bạn. Bác sĩ da liễu đã sử dụng phương pháp điều trị này trong hơn 30 năm để điều trị chứng rụng tóc từng mảng trên diện rộng & nhận thấy rằng khoảng 60% đến 70% bệnh nhân có một số lông mọc lại

Nếu đây là một lựa chọn, bạn cần phải trở lại phòng khám bác sĩ da liễu hàng tuần để điều trị. Điều quan trọng là bạn phải tuân thủ mọi cuộc hẹn. Việc lỡ hẹn có thể khiến phương pháp điều trị này ngừng phát huy tác dụng, khiến tóc mọc lại bị rụng.

Bản thân việc điều trị bao gồm việc bác sĩ da liễu (hoặc y tá) bôi một loại hóa chất lên vùng da hói của bạn. Lần đầu tiên khi bạn nhận được phương pháp điều trị này, một lượng nhỏ sẽ được sử dụng để cơ thể bạn có thể bắt đầu tạo ra phản ứng với hóa chất.

Một khi bạn tạo ra phản ứng, hóa chất sẽ được bôi hàng tuần lên vùng hói của bạn và giữ nguyên trong 48 giờ. Trong thời gian này, bạn phải che phủ vùng da điều trị và sẽ phát ban, kèm theo mẩn đỏ, sưng tấy và ngứa. Phát ban này kéo dài khoảng 36 giờ.

Liệu pháp miễn dịch tiếp xúc được thực hiện hàng tuần cho đến khi bạn mọc lại tóc hoàn toàn hoặc khi liệu pháp điều trị thất bại (không thể mọc lại bất kỳ sợi tóc nào trong vòng 6 tháng).

Để tăng hiệu quả của phương pháp điều trị này, bác sĩ da liễu có thể kê một phương pháp điều trị khác mà bạn sử dụng tại nhà.

• Methotrexate: Nếu bạn bị rụng tóc nhiều và các phương pháp điều trị khác không hiệu quả, thuốc này có thể là một lựa chọn. Khi xem xét các nghiên cứu về những bệnh nhân đã sử dụng methotrexate để điều trị chứng rụng tóc từng mảng, các bác sĩ da liễu đã phát hiện ra những điều sau:

o Trong một nghiên cứu nhỏ về những bệnh nhân bị rụng hoàn toàn trên da đầu hoặc toàn bộ cơ thể, 57% đã mọc lại hoàn toàn với methotrexate.

o Nếu thuốc này hiệu quả với bạn, bạn sẽ thấy tóc mọc lại trong khoảng 3 tháng sau khi bắt đầu dùng thuốc.

o Nếu methotrexate phát huy hiệu quả đầy đủ, quá trình tóc mọc lại hoàn toàn sẽ mất từ 6 đến 12 tháng.

Bác sĩ da liễu của bạn có thể kê toa methotrexate một mình hoặc cùng với một loại thuốc gọi là corticosteroid. Dùng methotrexate và corticosteroid, chẳng hạn như prednisone, có thể cải thiện kết quả.

Methotrexate có thể có các tác dụng phụ, một số có thể nghiêm trọng hoặc đe dọa tính mạng. Trước khi bắt đầu dùng methotrexate, hãy nói chuyện với bác sĩ da liễu của bạn về các tác dụng phụ có thể xảy ra.

• Thuốc corticosteroid: Dùng thuốc này trong khoảng 6 tuần có thể giúp tóc mọc lại. Trong một nghiên cứu trên 32 bệnh nhân bị rụng tóc từng mảng lan rộng, nhiều người đã mọc lại sau khi dùng prednisone (một loại corticosteroid) trong 6 tuần.

Mặc dù thuốc này có thể giúp tóc mọc lại nhưng không thể dùng lâu dài. Các tác dụng phụ nghiêm trọng có thể phát triển. Cũng có thể khi bạn ngừng dùng thuốc này, tóc mới của bạn sẽ rụng.

• Thuốc ức chế JAK: Việc phát hiện ra loại thuốc này có thể điều trị chứng rụng tóc trên diện rộng ở những người bị rụng tóc từng mảng là một bước đột phá lớn. Các chất ức chế JAK đã được nghiên cứu bao gồm tofacitinib, ruxolitinib và baricitinib.

Mặc dù những loại thuốc này giúp ích cho một số bệnh nhân khi không có giải pháp nào khác hiệu quả, nhưng tóc của bệnh nhân thường rụng lại khi ngừng thuốc. Vì lý do này, các nghiên cứu đang xem xét các khả năng khác, chẳng hạn như dùng thuốc này trong thời gian dài hơn hoặc biến thuốc thành một loại thuốc mà bạn có thể áp dụng cho vùng da hói.

• Tóc giả, kẹp tóc hoặc phục hình da đầu giả: Bác sĩ da liễu của bạn có thể đề nghị lựa chọn này vì một số lý do. Việc điều trị cần có thời gian và đội tóc giả hoặc kẹp tóc có thể che đi tình trạng rụng tóc. Điều này rất quan trọng nếu việc rụng tóc làm giảm sự tự tin của bạn hoặc khiến bạn cảm thấy lo lắng hoặc chán nản. Điều trị cũng có thể có các tác dụng phụ. Để tránh những điều này, một số người thích che đi phần tóc rụng của họ.

Chính xác thì phục hình da đầu là gì?

Đây là bộ tóc giả được làm riêng để giúp đảm bảo độ vừa vặn hoàn hảo. Các tên khác của phục hình da đầu là:

o Tóc giả

o Phục hình sọ não giả

Tất cả các bộ tóc giả thường được giữ bằng một chiếc mũ tóc giả, chẳng hạn như cái mà người phụ nữ này đang đội.

• Cạo đầu hoặc râu: Điều này có thể che giấu tình trạng rụng tóc loang lổ hoặc lan tỏa trên đầu hoặc vùng có râu.

Bác sĩ da liễu của bạn có thể nói chuyện với bạn về một phương pháp điều trị không được đề cập ở đây. Có nhiều phương pháp điều trị chứng rụng tóc từng mảng, nhưng không có phương pháp điều trị duy nhất nào có hiệu quả với tất cả mọi người.

Kết quả cho một người bị rụng tóc từng mảng là gì?

Đôi khi, tóc tự mọc lại mà không cần điều trị. Điều này xảy ra thường xuyên hơn khi ai đó có một vài mảng rụng tóc từng mảng trong thời gian chưa được 1 năm.

Khi tóc không mọc lại, điều trị có thể hữu ích.

References
Jang YH, Jung HJ, et al. “Research letters: Systematic review and quality analysis of studies on the efficacy of topical diphenylcyclopropenone treatment for alopecia areata.” J Am Acad Dermatol. 2017;77:170-2. Funding sources: Supported by the Basic Science Research Program through the National Research Foundation of Korea and the Ministry of Education. Conflicts of interest: None disclosed.

Lakhmiri M, Cavelier-Balloy B, et al. “Nivolumab-induced alopecia areata: A reversible factor of good prognosis?” JAAD Case Reports. 2018;4:761-5.

Lipner SR. Scher RK. “To the editor: Alopecia areata.” J Am Acad Dermatol. 2018;79:e9-e10. Funding sources: None. Conflicts of interest: None disclosed.

Murad A, Bergfeld W. “To the editor: Treatment for facial alopecia areata: A systematic review with evidence-based analysis.” J Am Acad Dermatol. 2018;78:601-5. Funding sources: None. Conflicts of interest: None disclosed.

Paus R, Olsen EA, et al. “Hair growth disorders.” In: Wolff K, Goldsmith LA, et al. Fitzpatrick’s Dermatology in General Medicine (seventh edition). McGraw Hill Medical, New York, 2008:764.

Phan K, Ramachandran V, et al. “Methotrexate for alopecia areata: A systematic review and meta-analysis.” J Am Acad Dermatol 2019;80:120-7.

Sperling LC. “Alopcias.” In: Bolognia JL, et al. Dermatology. (second edition). Mosby Elsevier, Spain, 2008:993-3.

Strazzulla LC, Wang EHC, et al. “Alopecia areata: Disease characteristics, clinical evaluation, and new perspectives on pathogenesis.” J Am Acad Dermatol. 2018;78:1-12.

Strazzulla LC, Wang EHC, et al. “Alopecia areata: An appraisal of new treatment approaches and overview of current therapies.” J Am Acad Dermatol 2018;78:15-24.