Chăm sóc da đầu và tầm quan trọng của nó

Bạn có thể dễ dàng bỏ qua việc chăm sóc da đầu như một phần trong quy trình chăm sóc da của mình, nhưng đó là một việc thiếu sót vì da đầu là phần mở rộng của khuôn mặt nên nó cũng dễ bị kích ứng, ngứa và khô.

Chăm sóc da đầu có thể giúp bạn tạo môi trường lành mạnh cho tóc phát triển và giúp bạn nuôi dưỡng vùng da bảo vệ hộp sọ khỏi chấn thương và nhiễm trùng. Bridgett Hill, một nhà nghiên cứu về da đầu, cho biết: “Giống như việc chọn một chế độ chăm sóc cụ thể thường qui cho khuôn mặt, thói quen chăm sóc da đầu của bạn phải giải quyết các nhu cầu hiện tại về tình trạng da đầu, loại và kết cấu tóc cũng như sức khỏe và lối sống chung của bạn”. Dưới đây là những điều bạn cần biết về việc chăm sóc da đầu.

Da đầu khỏe mạnh là gì?

Da đầu khỏe mạnh được đặc trưng bởi làn da sạch, đủ nước và lưu thông máu tốt, sản xuất dầu cân bằng và không bị viêm, ngứa và bong tróc.

Nếu bạn nhận thấy những thay đổi trên da đầu hoặc tóc của mình, bạn nên gặp một chuyên gia, chẳng hạn như nhà nghiên cứu da đầu & tóc (ở Việt nam bạn có thể tìm gặp Bác sĩ Da liễu), người có thể phân tích da đầu và cung cấp cái nhìn sâu sắc về các yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến da đầu của bạn cũng như những gì bạn cần làm để duy trì nang tóc khỏe mạnh. Trong quá trình phân tích da đầu, nhà nghiên cứu da đầu & tóc có thể kiểm tra những thứ như sức khỏe da đầu, mật độ tóc và lỗ chân lông của bạn để xác định những gì cần giải quyết. Tóc và da đầu của bạn có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc về sự thiếu hụt khoáng chất hoặc vitamin.1

Hill giải thích: “Tóc là một loại mô không cần thiết. “Khi cơ thể bị mất cân bằng nội tiết tố, thiếu hụt [dinh dưỡng] hoặc bị viêm mãn tính, nó sẽ bắt đầu tự điều chỉnh và chuyển các chất dinh dưỡng ra khỏi tế bào hình thành tóc đến các cơ quan quan trọng để bù đắp.”

Sự phát triển của tóc bắt đầu bên dưới da, do đó, vào thời điểm tóc nhô ra khỏi nang lông, tóc đã được hình thành. Vì lý do này, tất cả hoạt động của nang tóc – cả việc tạo ra tóc và sự phát triển của tóc – đều đòi hỏi sự tham gia của da đầu và cấu trúc của nó, Hill nói. Để tạo ra môi trường tối ưu đó, da đầu và các nang tóc của bạn cần được giữ sạch sẽ, thông thoáng và không bị đè nặng bởi bã nhờn (dầu), da chết, gàu hoặc hàng tấn sản phẩm.

Cách chăm sóc loại da đầu của bạn

Chăm sóc da đầu của bạn bắt đầu bằng việc loại bỏ bụi bẩn và dầu, cũng như đảm bảo da đầu luôn đủ nước và được nuôi dưỡng. Hãy chú ý đến loại da và các vấn đề về da đầu của bạn và chọn sản phẩm phù hợp.

Dưới đây là một số loại da và vấn đề về da đầu phổ biến hơn và cách bạn có thể giải quyết những vấn đề này.

Da đầu nhạy cảm

Khi bạn có làn da nhạy cảm, da đầu của bạn có thể dễ bị kích ứng hơn. Sử dụng các chất tẩy rửa và các sản phẩm dịu nhẹ có thể giúp duy trì hệ vi sinh vật trên da đầu của bạn và giúp ngăn ngừa tình trạng mẩn đỏ và đau nhức. Hill gợi ý bạn nên thử dùng dầu gội làm từ bột yến mạch hoặc đất sét cũng như sử dụng kem chống nắng cho da đầu và các lớp phủ bảo vệ như khăn quàng cổ và mũ.

Theo tiến sĩ Christina Han, MD, bác sĩ da liễu và là giám đốc y tế của XYON Health, bạn cũng nên tránh những loại dầu gội hoặc sản phẩm tạo kiểu có nhiều hương thơm có thể gây kích ứng da đầu. Thay vào đó, hãy chọn những loại dầu gội và sản phẩm ít gây dị ứng, đồng thời tránh các hóa chất như thuốc nhuộm tóc, nếu có thể.

Da đầu khô

Theo Hill, da đầu khô có thể là kết quả của việc lạm dụng các dụng cụ tạo kiểu tóc bởi nhiệt hoặc sự mất nước do phơi nhiễm với ánh nắng, đến các tình trạng da đầu phức tạp hơn như gàu hoặc bệnh vẩy nến. Nếu da đầu của bạn cực kỳ khô, hãy đến gặp Bác sĩ để được đánh giá thích hợp.

Nếu tình trạng của bạn ở mức độ nhẹ hoặc nếu bạn cho rằng nguyên nhân là do sản phẩm hoặc dụng cụ tạo kiểu tóc bạn sử dụng, bạn có thể sử dụng mặt nạ hoặc dầu dưỡng da đầu để điều trị da đầu khô, bong tróc. Những thứ này có thể giúp nuôi dưỡng da đầu của bạn và cũng làm chậm quá trình thay đổi tế bào, ngăn ngừa hình thành vảy.

Về vấn đề làm sạch, tránh gội đầu quá nhiều nhằm giúp lượng dầu tự nhiên không bị loại bỏ hoàn toàn. Với một lượng phù hợp, dầu tự nhiên là chất dưỡng ẩm tuyệt với cho da đầu. Tiến sĩ Han cho biết: “Những loại dầu này có chức năng như chất làm mềm hoặc dưỡng ẩm tự nhiên cho da đầu của bạn và ngăn ngừa tình trạng khô quá mức, có thể dẫn đến ngứa và bong tróc”. Chọn dầu gội và dầu xả nhẹ nhàng, dưỡng ẩm. Bạn cũng có thể sử dụng các loại dầu tự nhiên như dầu dừa, dầu jojoba hoặc dầu Argan để dưỡng ẩm cho da đầu

Da đầu nhờn

Hầu hết các sản phẩm được bán trên thị trường dành cho da đầu nhờn — chẳng hạn như dầu gội khô — không ngăn chặn việc sản xuất dầu, chúng chỉ nhằm mục đích hấp thụ dầu, từ đó có thể tích tụ thêm nhiều lớp cặn sản phẩm hơn cho da đầu của bạn.

Hill nói: “Tôi khuyến khích [mọi người] dưỡng tóc trước khi gội đầu. “Thoa dầu xả lên tóc tối thiểu 10 phút trước khi gội đầu cho mái tóc khô và bẩn của bạn. Điều này giúp sợi tóc nhận được chất giữ ẩm, lipid và protein thích hợp cần thiết để giữ cho sợi tóc và da đầu khỏe mạnh đồng thời ngăn ngừa sự tích tụ thêm trên da đầu.”

Khi sử dụng dầu gội điều tiết sản xuất dầu, bạn có thể thoa trực tiếp lên da đầu, đội mũ bơi hoặc quấn khăn quanh đầu và để các hoạt chất phát huy tác dụng. Đối với các sản phẩm tạo kiểu tóc, hãy chọn các sản phẩm gốc nước, chẳng hạn như xịt dưỡng tóc (leave in spray) để tạo độ ẩm và bảo vệ.

Hill gợi ý nên tìm kiếm các sản phẩm có chứa kẽm, giấm táo và cây phỉ. Kẽm sẽ giúp kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn và hỗ trợ làm dịu cơn ngứa, trong khi giấm có chứa axit alpha hydroxy tự nhiên, giúp tẩy da chết. Mặt khác, cây phỉ làm giảm các gốc tự do và duy trì hệ vi sinh vật tự nhiên của da đầu.

Gàu

Theo Hill, chìa khóa để kiểm soát gàu là làm chậm quá trình luân chuyển tế bào của da đầu. Chính sự hoạt động quá mức của các tế bào da đầu đã tạo ra gàu bong tróc ngay từ đầu.

Hãy thử dùng dầu gội trị gàu có chứa các thành phần như Piroctone Olamine, kẽm pyrithione, axit salicylic hoặc ketoconazole. Theo Hill, bạn có thể muốn xen kẽ giữa các hoạt chất chống gàu và dầu gội nhẹ nhàng hàng ngày để duy trì sự cân bằng của hệ vi sinh vật trên da đầu.

Nếu bạn bị gàu nhờn hoặc ướt (ván vảy cá steatoides), một loại nấm giống nấm men thường gặp ở những người có tóc dầu, bạn có thể sử dụng cả dầu gội trị gàu và dầu gội dành cho tóc dầu. Hãy thử dùng dầu gội làm từ đất sét vì đất sét có thể làm chậm quá trình sản xuất dầu.

Bệnh vẩy nến da đầu

Nếu bạn nghi ngờ mình mắc bệnh vẩy nến da đầu, điều quan trọng trước tiên là phải được chẩn đoán chính xác. Bác sĩ Han cho biết, nhiều khi bạn có thể cần điều trị cụ thể bằng thuốc bôi theo toa, dầu gội và thậm chí cả liệu pháp uống hoặc tiêm. Đôi khi những khuyến nghị này bao gồm các loại kem bôi steroid tại chỗ, các chất tương tự vitamin D, thuốc ức chế miễn dịch, liệu pháp đích và các thành phần cụ thể để giúp mở rộng quy mô điều trị, chẳng hạn như axit salicylic.3

Khi nói đến các phương pháp điều trị không kê đơn, các lựa chọn của bạn bị hạn chế hơn. Bệnh vẩy nến là một bệnh viêm da và thường cần điều trị y tế. Việc giảm triệu chứng tạm thời có thể được cải thiện bằng dầu gội gốc hắc ín hoặc dầu gội có chứa axit salicylic. Nói chuyện với Bác sĩ về các lựa chọn tốt nhất cho bạn.

Bệnh chàm da đầu

Ngoài cơ thể, bàn tay và khuôn mặt, bệnh chàm cũng có thể gây bệnh cho da đầu, thường ở tình trạng được gọi là viêm da tiết bã.

Giống như các tình trạng da khác, điều quan trọng là phải được chẩn đoán chính xác để xác định xem có cần dùng thuốc theo toa hoặc các phương pháp điều trị khác cho bệnh chàm da đầu của bạn hay không. Bác sĩ Han cho biết steroid tại chỗ thường là nền tảng trong việc kiểm soát bệnh chàm và có ở dạng dầu gội và kem dưỡng da. Ngoài ra, một số người có thể thấy chất làm mềm như dầu dưỡng da đầu giúp làm dịu da.

Nếu bạn đang tìm kiếm các lựa chọn không cần kê đơn (OTC), Hill khuyên dùng các sản phẩm thuần chay, không gây dị ứng dành cho da nhạy cảm và dễ bị dị ứng. Bạn cũng nên hạn chế sử dụng nhiệt độ quá cao và hóa chất mạnh trên da đầu và tóc.

Rụng tóc

Rụng tóc là tình trạng rất phổ biến. Những người sinh ra là nam có nhiều khả năng phải đối mặt với tình trạng chân tóc thưa thớt hơn do rụng tóc kiểu nam, một loại rụng tóc liên quan đến gen và hormone giới tính nam của bạn. Nhưng những người sinh ra là nữ cũng có thể bị rụng tóc, đặc biệt nếu họ bị rụng tóc xơ hóa vùng trán, rụng tóc tiến triển gần trán. Các loại rụng tóc khác như rụng tóc từng mảng có thể do căng thẳng về cảm xúc hoặc thể chất hoặc các bệnh toàn thân.

Bước đầu tiên để điều trị rụng tóc là tìm ra nguyên nhân gây ra nó. Bằng cách đó, bạn có thể quản lý đồng thời mọi nguyên nhân bên trong cũng như nguyên nhân cục bộ. Tóc của bạn là một mô không thiết yếu, vì vậy nếu có bất kỳ sự thiếu hụt dinh dưỡng nào hoặc căng thẳng gia tăng trong cơ thể, cơ thể bạn có thể điều hướng các tế bào được sử dụng để tạo ra tóc để cung cấp năng lượng cho các cơ quan khác trong cơ thể, điều này có thể dẫn đến rụng tóc.

Khi điều trị tình trạng rụng tóc, bạn cần hạn chế tối đa các kiểu tóc làm tóc bị kéo quá mức. Nếu bạn buộc tóc đuôi ngựa hoặc thắt bím chặt, hãy cố gắng giảm thiểu việc sử dụng chúng vì chúng có thể kéo mạnh tóc, gây viêm và thậm chí gây sẹo ở nang tóc. Bạn cũng nên tránh ngủ trên tóc ướt vì điều này có thể khiến tóc gãy rụng nhiều hơn.

Điều trị da đầu

Để bắt đầu hành trình chăm sóc da đầu của bạn, Jarvis khuyên bạn nên sử dụng loại dầu gội nhẹ nhàng và không chứa sunfat cũng như dầu xả phù hợp với loại tóc và da đầu của bạn. Bạn cũng có thể kết hợp mặt nạ da đầu hoặc dầu dưỡng ẩm.

Hill gợi ý: “Hãy bắt đầu [chế độ chăm sóc da đầu của bạn] với một loại mặt nạ hoặc dầu da đầu thích hợp để giải quyết các nhu cầu hiện tại về tình trạng da đầu của bạn, giúp tái tạo tế bào (nếu bạn chưa bị gàu) và có đặc tính chống viêm”. “Khi tóc của bạn bị làm việc quá sức hoặc bị tạo kiểu hay xử lý quá mức, nó có thể ảnh hưởng đến da đầu. Hãy tìm các loại dầu điều trị, serum hoặc mặt nạ dạng kem thay vì các sản phẩm tẩy da chết dạng hạt. Sử dụng dạng hạt trên da đầu bị kích thích có thể gây ra các tình trạng khác phát triển. Ngoài ra, các hạt có xu hướng bám vào chân sợi tóc và khó gội sạch.

Tiếp theo, hãy chắc chắn rằng bạn đang gội đầu đúng cách. Thoa dầu gội trực tiếp lên da đầu chứ không phải lên sợi tóc.

Massage da đầu của bạn

Kích hoạt da đầu của bạn và cải thiện lưu thông bằng cách mát xa da đầu của bạn. Sử dụng cả hai tay, bắt đầu từ gáy và đưa các ngón tay lên đầu dần đến đỉnh đầu. Sau đó thực hiện từ gốc tai đến đỉnh đầu ở cả hai bên.

Dành ba đến năm phút mát-xa bằng loại dầu bạn chọn cho loại da của mình. Làm như vậy sẽ làm mềm tế bào da, tẩy tế bào chết, loại bỏ các mảnh vụn và gia tăng lưu lượng máu.

Để kết thúc, hãy cân nhắc sử dụng serum hoặc kem dưỡng da gốc nước tại chỗ để tăng cường sức khỏe cho tóc hoặc giải quyết mối quan tâm cụ thể về da đầu của bạn. Sử dụng xịt chống nhiệt hoặc serum chống nhiệt nếu sử dụng dụng cụ tạo kiểu chườm nhiệt lên tóc và sử dụng kem chống nắng trên những vùng thưa thớt hoặc hói khi hoạt động ngoài trời (hoặc đội mũ). Tiến sĩ Han cho biết: “Phần tóc của bạn có thể bị cháy, khi da đầu phơi nhiễm nhiều với tia UV”.

Cuối cùng, đừng đánh giá thấp tầm quan trọng của sức khỏe tổng thể và vai trò của nó đối với sức khỏe da đầu của bạn. Tiến sĩ Han cho biết: “Sức khỏe dinh dưỡng, thể chất và cảm xúc của bạn có thể có [tác động] đến sức khỏe chung của làn da, tóc và da đầu của bạn”.

Đánh giá nhanh

Khi nói đến việc chăm sóc da đầu, điều quan trọng là phải có một thói quen được thiết kế riêng cho loại da đầu và các vấn đề của bạn. Chăm sóc da đầu thường xuyên không chỉ mang lại cho nang tóc một nền tảng khỏe mạnh mà còn nuôi dưỡng và bảo vệ da đầu của bạn.

Nếu bạn nhận thấy da đầu bị viêm, ngứa hoặc bong tróc, đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề tiềm ẩn cần được giải quyết. Cân nhắc nói chuyện với bác sĩ chuyên khoa da đầu & tóc hoặc bác sĩ da liễu về những lo lắng của bạn.

3 SOURCES

1. Almohanna HM, Ahmed AA, Tsatalis JP, Tosti A. The role of vitamins and minerals in hair loss: A review. Dermatol Ther (Heidelb). 2019;9(1):51-70. doi:10.1007/s13555-018-0278-6
2. The Trichological Society. Pityriasis.
3. Blakely K, Gooderham M. Management of scalp psoriasis: Current perspectives. Psoriasis (Auckl). 2016;6:33-40. Published 2016 Mar 29. doi:10.2147/PTT.S85330